POLITIEKE COLUMN:

Wegens beëindiging van mijn politiek mandaat wordt deze blog niet langer bijgewerkt.
Oudere bijdragen blijven online staan.





vrijdag 2 januari 2009

Auteur "Botsende Beschavingen" overleden

Het is niet mijn gewoonte en het kan niet de gewoonte zijn om op deze weblog overledenen te gedenken. De uitzondering moet de regel bevestigen. Een uitzondering op deze regel moet ik maken voor de Amerikaanse politicoloog Samuel Huntington, de auteur van het alombekende werk "The Clash of Civilizations", die op 24 december leeftijd overleden in de Verenigde Staten. Dat meldt de universiteit van Harvard op haar website. Samuel Phillips Huntington is de auteur, de coauteur of de uitgever van 17 werken en 90 wetenschappelijke artikels over de Amerikaanse politiek, de democratisering, de militaire politiek, de strategie en de ontwikkelingspolitiek.Hij werd op 18 april 1927 geboren in New York.

Huntington had een uitgesproken mening over de toekomst van de internationale politiek na het einde van de Koude Oorlog. Hij stelde dat conflicten en oorlogen steeds nadrukkelijker om cultureel-godsdienstige verschillen zouden draaien, en niet om ideologische tegenstellingen. Huntington voorspelde ook dat de Westerse beschaving aan invloed zal verliezen als ze niet inziet dat cultuurverschillen onoverbrugbaar zijn. Hij werd aangewreven dat hij op die manier de Westerse invallen in Arabische landen of de economische strijd met China rechtvaardigde.
Toen het conservatieve Vlaamse tijdschrift TeKoS een themanummer over Oswald Spengler (auteur van “Untergang des Abendlandes”) bracht, en over de receptie van diens werk vandaag, stelde Thomas Kretschmer: “In de VS werd de culturalistische benadering recent opnieuw zeer populair door de politieke bestseller van Samuel Huntington, “The Clash of Civilisations” (…) In het geval van Huntington is de receptie van Spengler expliciet en klaar geformuleerd, maar hij ziet weliswaar af van de cyclische modellen en fatalistische doemscenario’s. Net als bij Spengler vormen cultuurkringen bij Huntington de primaire elementen van identiteitsopbouw, waaruit volgt dat ook de globale conflictgrenzen eigenlijk cultureel bepaald zijn (…) Critici werpen Huntington voor de voeten dat hij een Ersatzmodel aan het ontwikkelen is voor het vriend-vijand-schema van de Koude Oorlog, waarin de hindoes en de moslims de rol van communisten krijgen toebedeeld”.
Ondanks de kritiek (ook het vermelde conservatieve tijdschrift formuleerde eerder al scherpe kritiek op Huntington) kunnen we er niet omheen dat “Botsende beschavingen” wellicht als standaardwerk overeind blijft en dat het cyclische denken dat na Spengler uitgestorven leek, met Huntington een nieuwe, veerkrachtige start nam.