Enkele kerngedachten van professor Vuye, de gastspreker op
de VVB-receptie in Gent op zaterdag 19 januari, bijeengebracht door Pieter
Bauwens. Volgens Vuye was 2011 het jaar
van de 'ultieme vergrendeling'. De vergrendeling zit vooral in Vlaams-Brabant.
Maar die vergrendeling, wat is dat eigenlijk? 'Vergrendeling wil zeggen dat je
een norm juridisch gezien kan wijzigen, maar politiek ligt de lat zo hoog dat we
weten dat het nooit zal veranderen want de vereiste meerderheid is onhaalbaar.'
Volgens professor Vuye is de conclusie van de zogenaamde
federale ontwikkeling dat België nu al een confederatie is. Je moet met twee
zijn om iets te veranderen. 'In het Federale parlement is 88 gelijk aan 66.
Politiek zijn we nu al een confederatie, de meerderheid is in het parlement
niets waard’, aldus een strijdvaardige Vuye.
Vuye ging ook in op de hedendaags geldende interpretatie van
de staatshervormingen als een compromis tussen territorialiteit en
personaliteit. 'Dat is een prachtige leugen. Franstaligen denken territoriaal
over Wallonië en Brussel, en in personeel als het over Vlaanderen gaat. Alle
compromissen tussen die twee principes zijn te vinden op het Vlaamse grondgebied.
Dat is eenzijdig, onevenwichtig en oneerlijk.' Vuye vergeleek de hedendaagse
situatie in BHV met de situatie van de Vlaamse arbeiders en mijnwerkers in de
Borinage in de jaren 1910. 'Franstaligen eisen vandaag rechten in Vlaanderen
die ze zelf historisch geweigerd hebben.'
De hamvraag is natuurlijk: Hoe moeten we in 2014
onderhandelen om van de vergrendeling af te geraken? Volgens Vuye niet door
dezelfde wegen te bewandelen van de vorige staatshervormingen. Het
"geroemde" Belgische pacificatiemodel is eigenlijk een
conflictmodel.' Wie de grondwet niet wil verlaten moet het confederalisme
invoeren via het beruchte artikel 35 uit de Grondwet, bepalen wat we nog samen
doen en de rest federaliseren. Volgens Vuye mooi in theorie, maar onmogelijk in
de praktijk. 'Voor die herziening van de Grondwet is het akkoord nodig van de
Franstaligen, of zijn we ervan overtuigd dat de Vlaamse meerderheidspartijen 5
minuten politieke moed zullen tonen?' Volgens Vuye is Art. 35 een dood spoor.
'het is geen oplossing, maar een extra grendel. De opname van art.35 GW is
voorgesteld als een trofee voor de Volksunie, maar was een Franstalige
overwinning.' Is er een andere weg? Vuye duikt in de geschiedenis en kijkt naar
de grote veranderingen die er geweest zijn. Hij vertelt enkele 'verhaaltjes'
uit de Belgische geschiedenis: de afscheuring van België van de Verenigde
Nederlanden in 1830 verliep buiten de Grondwet, volgens de Grondwet kon België
in 1914 niet zomaar vreemde troepen op het grondgebied toelaten, in 1919 werd het
algemeen enkelvoudig stemrecht ingevoerd in strijd met de Grondwet, in de jaren
'50 sloot België aan bij de EGKS en de NAVO in strijd met de toenmalige
Grondwet die dat niet toeliet, in 1970 werden de cultuurgemeenschappen en de
gewesten ingevoerd terwijl dat niet voorzien was in de Grondwet.
Dat 'buiten de grondwet treden is volgens professor Vuye
zelfs niets bijzonders voor België, het gebeurt in alle landen. 'Als er een
blokkering is wordt de feitelijkheid die buiten de huidige Grondwet staat
gelegitimeerd. De kern is dat er voor zo'n buiten de Grondwet treden een
democratische legitimiteit is.' Vuye ging verder 'Sinds 1970 is er veel
veranderd. Er zijn deelstaatparlementen die door het feit dat ze rechtstreeks
verkozen worden een democratische legitimiteit hebben. Het Vlaams Parlement
staat hiërarchisch niet onder het Federale Parlement. Zij kunnen de nodige
legitimiteit geven. Het Vlaams Parlement kan bijvoorbeeld bepaalde aspecten van
de grendels opzeggen.' Vuye besloot met een duidelijke conclusie: 'Wie
"federaal loyaal" wil blijven wil dus eigenlijk de vergrendeling
bevestigen. Het Vlaams Parlement heeft dezelfde democratische legitimiteit om
te ontgrendelen.'
We willen niet pessimistisch klinken, maar Vlamingen die de
grondwet terzijde schuiven omdat de democratische legitimiteit het wil? En
méér: als men de grondwet even terzijde kan schuiven, waarom zou men dan niet
onmiddellijk naar de volle zelfstandigheid kunnen gaan? Waarom per se via het
confederaal model, met inzet van inspanningen, financiële middelen (om datgene
samen te doen wat men nog samen wil doen, weet u wel), tussenstructuren?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten