« De financiële crisis heeft niets met de communautaire schijnproblemen te doen », zo kan men wel eens lezen in de systeempers. Of ook “dankzij de financiële crisis slaagt deze regering er eindelijk in om een goed bestuur neer te zetten”. Helaas, de volgende citaten uit een interview in Knack (29.10.2008) met 3 Leuvense economen zullen de veelgeplaagde Belgische geesten geen goed doen, vrezen we. De titel alleen al: “Alleen staatshervorming kan ons land financieel redden”.
De 3 Leuvense professoren wijzen 3 fundamentele problemen aan. “Ten eerste: op het federale niveau is bestuurlijk immobilisme de regel in plaats van goed bestuur”. Ten tweede blijkt er totaal geen budgettaire ruimte meer om de noord-zuidtegenstellingen en de verschillen in socio-economische ambities nog langer op te lossen met geld. En tenslotte gaat “het land nog altijd gebukt onder de erfenis van het verleden”.
De staatshervormingen in België leidden onvermijdelijk tot consumptiefederalisme: “Want waarom zou je als gewest en gemeenschap de middelen efficiënt gebruiken als de federale overheid toch het geld uitdeelt? (…) Ook toen (in 2001) heeft de federale overheid het noodzakelijke geld (aan Wallonië) gegeven, maar structureel is er niets veranderd.
De Belgische financieringswet is niet het model van het buitenland, zoals de economen ons in dit interview leren: “Van alle uitgaven van de gewesten en gemeenschappen in ons land komt 68% niet uit de eigen middelen, maar van de federale overheid. Dat is 2 tot 4 keer meer dan in andere federale landen”. De professoren laten trouwens geen onduidelijkheid bestaan over de finaliteit van een grote staatshervorming: “Het voornaamste is dat federale dotaties aan de gewesten vervangen worden door een eigen personenbelasting in de gewesten (…) De opzet kan eventueel worden uitgebreid naar een deel van de vennootschapsbelasting voor de gewesten”, fiscale autonomie zeg maar.
Het is duidelijk dat de wind in Vlaanderen steeds harder zal waaien, naarmate het immobilisme van de Wetstraat toeneemt. Hoelang gaat deze kruik nog te water?
