Een Nederlandse kijk op België.

Victor Irving Spoormaker, psycholoog van opleiding én Nederlander, krijgt in De Standaard ruimte om zijn verhelderende en tegelijk zeer zakelijke inzichten op het Belgische probleem uiteen te zetten. Spoormaker werkt momenteel aan een reisboek over Vlaanderen. Zoals het cliché het wil, verengt hij de voortdurende communautaire spanningen tot een louter financieel probleem, maar los daarvan komt hij zelfs vanuit deze ooghoek tot opmerkelijke conclusies.

Het echte probleem in België en de regeringsformatie is “niet B-H-V, maar veeleer geld. De verdeling daarvan is bijzonder scheef getrokken. Vlaanderen betaalt jaarlijks ruim 10 miljard euro aan de Franstalige gemeenschap (…). 10 miljard is een enorm bedrag. In Nederland ontstond 2 jaar geleden een rel omdat wij jaarlijks tot 3 miljard euro netto afdroegen aan de EU”.

Vlaanderen draagt 4 keer zoveel af. “In percentages van het bruto binnenlands product (bbp) is het zelfs nog meer. De 2 tot 3 miljard is ongeveer 0,5% van het Nederlandse bbp, terwijl de 10 miljard van Vlaanderen 5 à 6% van het Vlaamse bbp uitmaakt”, aldus Spoormaker, die zijn punt nog wat scherper maakt: “5% van het bbp is absurd veel – in Nederland is dat bijvoorbeeld de volledige begroting voor onderwijs”.

Slovenië verkeerde in hetzelfde geval in Joegoslavië als Vlaanderen in België. Toen Slovenen meer bevoegdheden eisten en de Serviërs die niet wilden geven, “omdat ze de melkkoe tot elke prijs wilden behouden”, riep Slovenië uiteindelijk eenzijdig de onafhankelijkheid uit. En natuurlijk, aldus de auteur, herinneren we ons in het geval van Joegoslavië de bloedige oorlog. “De oorzaak van de opsplitsing is nochtans veel relevanter. De ene staat betaalde onevenredig veel aan de federatie, maar kreeg hiervoor geen extra invloed terug”.

Vlaanderen zit helemaal op hetzelfde spoor. Ook Vlaanderen eist meer bevoegdheden, zodat het met eigen inzichten kan reageren op eigen uitdagingen. Als de Franstaligen niet toegeven aan de gerechtvaardigde eisen, aldus Spoorman, “kun je alleen maar inbinden en de scheve verhouding laten etteren, of eenzijdig de onafhankelijkheid uitroepen”. Alles hangt af van de opstelling van de Franstaligen. “Ze zijn jarenlang bevoordeeld. Zullen zij hun bevoorrechte positie opgeven? Waarschijnlijk niet, en ik zou ook niet weten hoe je hen zou kunnen overtuigen”.

Ook de conclusie van deze Nederlander kunnen we volledig onderschrijven: “De Vlaamse eisen zijn niet onredelijk. De vraag is of de Franstaligen durven toegeven dat de huidige situatie eigenlijk niet kan. Doen ze dat niet, dan blazen ze België op”.